Restauraties

Noodzaak

In het midden van de zeventiger jaren werd de noodzaak tot restauratie van het Kerkgebouw van de Hervormde Gemeente van de Vuursche steeds dringender gevoeld. Concrete plannen werden er eerst gemaakt omstreeks 1980. Het allereerst was het noodzakelijk om een aantal noodvoorzieningen te treffen. Omdat het dak lekte, werden in 1983 de leien verwijderd en werd het dak van een tijdelijke dakbedekking voorzien, bestaande uit dakleer. Tijdens klokgelui bewoog de kaarsenkroon in de Kerk zachtjes heen en weer… Met twee noodbalken in de Kerk werd de torenconstructie enigszins gestut. Deze voorbeelden, die met vele anderen aangevuld zouden kunnen worden, geven aan, hoe noodzakelijk restauratie was geworden!

Subsidie

Begin van het jaar 1988 kwam het bericht, dat de subsidie mocht worden tegemoet gezien voor de restauratie van het Kerkgebouw. Zoals in zoveel gevallen zou deze restauratie ondenkbaar zijn geweest zonder subsidie van de overheid. Maar even onmogelijk zou de restauratie zijn geweest zonder de financiele bijdragen, grote en kleine, van de gemeenteleden van de Vuursche. Zonder de andere giften te bagatelliseren word er met dankbaarheid melding gemaakt van de anonieme gift van twee honderdvijftig duizend gulden, die op 22 juni 1988 ontvangen werd.

De kerk is een aantal malen gerestaureerd, namelijk in 1843 en in 1938. In 1843 werden de ramen veranderd (wellicht is toen ook het eerder vermelde gebrandschilderde raam verwijderd) en werd een wit gepleisterd tochtportaaltje aan de kerk gebouwd.

Ook in 1938 werd het gebouw grondig gerestaureerd. Het koor van de kerk, voorheen gebruikt als consistoriekamer en vergaderruimte, werd bij het schip getrokken, zodat koor en schip ruimtelijk werden samengevoegd. Het interieur werd totaal veranderd. De kansel, voorheen in de as van het schip, werd op de hoek van het koor en het zuidertransept geplaatst. Het oog waaraan het klankbord was bevestigt, is niet verwijderd en herinnert nog steeds aan deze situatie. Evenals de ring die te vinden is aan een balk in het koor, waardoor de kachelpijp geleid werd, die indertijd door het dak van de Kerk naar buiten stak.

Enkele jaren later is de kansel opnieuw verplaatst, vermoedelijk omdat de opstelling niet voldeed. De banken werden uit het koor verwijderd en bij die in het schip gevoegd en de kansel kwam weer te staan in het midden van de koorafscheiding. Omdat ten gevolge van de restauratie van 1938 koor en schip bij elkaar gevoegt werden, moest het orgel, dat voorheen boven de kansel op de scheiding van koor en schip gesitueerd, verplaatst worden naar de galerij.

Monumentaal

Niet alleen op het gerestaureerde Kerkgebouw is de Hervormde Gemeente van de Vuursche trots, er is binnen het Kerkgebouw veel, dat monumentale waarde heeft. Het orgel, oorspronkelijk gebouwd door P. van Oeckelen & Zn. uit Haren in de Provincie Groningen, is een geschenk van de heer H. A. Insinger en werd voor het eerst in dit Kerkgebouw in gebruik genomen op zondag 6 Juni 1881. De fraaie koperen lezenaar, gedateerd 1842, is een onderdeel gebleven van de nieuwe kansel. De oude preekstoel uit 1938 was dusdanig aangetast dat vernieuwing noodzakelijk was. Ook de Statenbijbel was gerestaureerd. Deze Statenbijbel, gedrukt en uitgegeven in 1668, was een geschenk van de weduwe van ds. L. Steinfort. Ds. Steinfort was van 1848 tot 1853 Predikant van de Hervormde Gemeente van de Vuursche. In 1916 schonk mevrouw Steinfort de met zilver beslagen Bijbel aan de Vuursche als kanselbijbel. Haar echtgenoot had de Bijbel van de Hervormde Gemeente te Bloemendaal gekregen , nadat hij gemeend had voor een beroep naar Utrecht te moeten bedanken. Helaas is voornoemde kanselbijbel door diefstal ontvreemd tussen zondag 04-02-1996 en dinsdag 06-02-1996. De Avondmaalsbeker, een geschenk van Henriette van Reede, is uit de zeventiende eeuw, maar tegenwoordig nog steeds in gebruik bij de viering van het Heilig Avondmaal. Ook het Koninklijk wapen is een sieraad voor het Kerkgebouw. Leden van het Koninklijk Huis, met name Koningin Emma en Koningin Wilhelmina, hebben Kerkdiensten bijgewoond in de Hervormde Kerk van de Vuursche. Sindsdien draagt de bank waarop het Koninklijk wapen prijkt, de naam ” de Koninginnebank”. In de Kerk bevinden zich nog twee kisten, waarvan de ene het opschrift draagt: Geregtskiste vande Vuyrsche.

Restauratie ’89.

Acht maanden nam de restauratie daadwerkelijk in beslag. Het dak is weer voorzien van leien. (was een nooddak van dakleer) De muren en ramen zijn hersteld en de kerkeraadskamer of consistorie is afgebroken en opnieuw opgebouwd. Een bouwkundige ingreep zorgde ervoor, dat de kleine consistoriekamer enkele vierkante meters groter werd. De noordelijke zijmuur ervan werd, evenals het dak, in zijn geheel weer gebruikt voor de nieuwe consistoriekamer, die nu ongeveer èèn meter verplaatst is ten opzichte van de oude. Het uurwerk in de toren is geheel hersteld en gemoderniseerd, zodat het klokje, dat nog geschonken is door de vader van de onlangs overleden zangeres Jo Vincent, weer z’n vertrouwde geluid op gezette tijden over het dorp laat horen.
Het interieur is gedeeltelijk veranderd. De oude kansel, aangetast door houtworm, is geheel vernieuwd. De oude banken zijn vervangen door een aantal stoelen, de ruimte is nu multifunctioneel geworden. De verlichting is meer aan de statige sfeer van het gebouw aangepast. En de kortegolf infrarood halogeen verwarming is volkomen nieuw.